français
Nieuw onderzoek, uitgevoerd door VUB-professor Martine Van Puyvelde en de Universiteit van Liverpool, toont aan dat contact van vaders en hun baby’s hetzelfde positieve effect heeft op pasgeborenen als dat van de moeders. De resultaten werden recent gepubliceerd in het wetenschappelijke magazine Frontiers in Physiology Voldoende fysiek contact tussen ouder en baby is cruciaal voor de ontwikkeling van het kind. Zo zijn kinderen die voldoende aangehaald worden later veel beter bestand tegen onder andere stress. De rol van de vader wordt daarbij meestal onderschat, omdat vooral moeders vanzelf veel contact hebben met hun baby.
Fysiek contact zet bij baby’s allerlei fysiologische mechanismes in gang: het hartritme vertraagt en de ademhaling wordt rustiger. Dat is belangrijk voor de optimale ontwikkeling van het parasympathische zenuwstelstel, dat voor rust en recuparatie van het lichaam zorgt.
Voor haar onderzoek werd aan vijfentwintig moeders en evenveel vaders gevraagd om hun kind vast te pakken en te strelen. Het hartritme en het ademhalingsritme van de baby werd gemonitord voor, tijdens en na de aanraking. Uit de meetresultaten bleek dat zowel bij moeders als bij vaders het hartritme en het ademhalingsritme van het kind daalden tijdens en na het strelen. Videobeelden van het experiment tonen bovendien aan dat beide ouders hun kind intuïtief op dezelfde plekken en op dezelfde manier aanraken.
De specifieke manier van fysiek contact stimuleert de activiteit van zogenaamde C tactiele (CT) afferenten, gespecialiseerde mechanoreceptoren in de huid die gecentraliseerd zijn in onze behaarde lichaamsdelen en reageren op zachte plezierige rustige aanrakingen. Ze sturen emotionele informatie door naar de hersenen over die aanraking. Deze CTs staan in verbinding met onze regulerende brein-regio’s en zijn dus uiterst belangrijk in de ontwikkeling van een babybrein.
“De resultaten benadrukken het evenwaardig belang van de rol van de papa en mama bij de zorg van een pasgeboren baby. We willen papa’s aanmoedigen om daar ook actief aan bij te dragen”, zegt Martine Van Puyvelde, professor en onderzoeker aan de VUB en Koninklijke Militaire School. “Vandaag zijn vaders al veel meer aanwezig dan in het verleden, maar we weten dat er een voorzichtigheid blijft bij veel vaders om bij het begin van hun ouderschap mee die actieve zorg op te nemen. Moeders hebben een fysiologische voorsprong met het kleintje door de zwangerschap, zo redeneert men soms. Dat idee leidt tot een volstrekt overbodige onzekerheid bij papa’s.”
Belangrijk aan de studie is dat ze onderzoekers ook inzicht geeft in de impact van langere periodes van sociale en fysieke deprivatie en de invloed daarvan op zowel baby’s als op latere volwassenen.
“We rondden net een studie af waarin bleek dat een 4-weken programma van dagelijkse gestructureerde aanraking bij baby’s de stress-weerbaarheid aanzienlijk verhoogde ten op zichte van baby’s die dat programma niet doorliepen. In de volwassen wereld valt de toegang tot dagelijkse aanraking ook wel eens weg, soms door prive-omstandigheden, soms beroepsmatig. Het is niet onbelangrijk om ons bewust te zijn van de mogelijke impact daarvan op ons stress-systeem.”