Het Vlaams Talenplatform, waarin alle universitaire talenopleidingen en een groeiende groep van docenten en leerkrachten in talencentra, hogescholen, het volwassenenonderwijs en het basis- en secundair onderwijs zich verenigen, stelde vandaag aanbevelingen voor een nieuw Vlaams Talenplan voor aan de Commissie Onderwijs van het Vlaams Parlement.
“Er is dringend nood aan een hele batterij maatregelen als we het tij willen keren voor het talenonderwijs in Vlaanderen”, waarschuwt Professor Rik Vosters (Linguistics and Literary Studies, VUB), samen met zijn collega’s uit Antwerpen, Gent en Leuven. Vosters zetelt in de kerngroep van het Vlaams Talenplatform. “De kennis van het Nederlands en de vreemde talen die nu aangeboden worden in het secundair onderwijs (Frans, Engels en Duits) verdienen daarbij prioritaire aandacht. De (bedrijfs)wereld staat niet stil, en de talensector is daar niet blind voor. Ook de blijvende rol die literatuur kan spelen in het bevorderen van inlevingsvermogen en cultureel bewustzijn mag niet uit het oog worden verloren.”
Volgens de aanbevelingen zijn er structurele maatregelen nodig ter ondersteuning en professionalisering van taalleraren. Taalleraren voelen zich nu vaak onvoldoende gesteund en ondersteund. Aan onvoldoendes voor taal wordt niet altijd veel gewicht gegeven. Tijd en middelen voor volgehouden vakdidactische én vakinhoudelijke professionalisering ontbreken. Zij-instromers zijn nodig om tekorten op te vangen, maar moeten voldoende inhoudelijk en structureel worden begeleid.
Voorts stelt het Talenplatform dat taalonderwijs systematischer gemonitord moet worden in de schoolloopbaan, in samenwerking met universiteiten en hogescholen. Taalleraren beschikken over te weinig houvast om de vooruitgang die leerlingen boeken en de lacunes die moeten worden geremedieerd in te schatten. Ook de leerlingen zelf hebben onvoldoende zicht op de vooruitgang die ze boeken, de kennis die ze nog missen en de vaardigheden die extra inoefening behoeven. In samenwerking met universiteiten en hogescholen dient dus een plan voor systematische monitoring ontwikkeld te worden.
Het Talenplatform stelt voor om een mediacampagne te lanceren, die het imago van talenstudies kan verbeteren en de keuze voor talenstudies zal bevorderen. “We willen een mediacampagne ontwikkelen onder impuls van de overheid”, aldus de aanbevelingen. “Die campagne onderstreept de intrinsieke waarde van een goede taalbeheersing. Ze verduidelijkt de professionele meerwaarde van meertaligheid. Ze maakt de culturele verrijking van talenstudies zichtbaar, door de creativiteit en rijkdom van taal en literatuur. De campagne moet ook de rol van talige expertise benadrukken in de analyse van bijvoorbeeld big data.
Tot slot moet het talenplan sectoren, bedrijven, culturele partners betrekken en, samen met hen, het maatschappelijke belang van talen onder de aandacht brengen. Het Talenplan slaat op het onderwijsveld in zijn volle omvang, van kleuteronderwijs tot volwassenenonderwijs. Het Talenplan is tegelijk meer dan een onderwijsdossier en dient te worden ingebed in een bredere set van maatregelen.