français
Theoretische natuurkundigen Marco Di Liberto en Nathan Goldman, van het CENOLI (Center for Nonlinear Phenomena and Complex Systems) zijn bezig met het bestuderen van een nieuwe aggregatietoestand, die naast gas, vloeistof, vaste stof en plasma tot voor kort enkel in theorie bestond. Het gaat over gasatomen die zich in extreem koude temperaturen anders gedragen dan normale gassen. De theoretische modellen werden voor het eerst in een proefopstelling gerealiseerd door Goldman en een andere ULB-onderzoeker Luca Barbiero, toen ze deelnamen aan een experiment in 2019.
Met dat experiment zijn ze er in geslaagd om de Lattice Gauge Theory, waarmee Kenneth Wilson in 1982 de Nobelprijs voor Fysica won, in het labo hard te maken. Ze slaagden in dat opzet door de gasatomen die extreem gekoeld waren te manipuleren door middel van lasers. In gassen die extreem gekoeld worden, zijn de atomen minder beweeglijk dan in hun normale gasvorm.
Wilsons theorie handelde over de kritische punten bij aggregatietoestanden, de temperatuur en druk waarop stoffen nog net niet van hun gasvormige naar hun vloeibare of van hun vloeibare naar hun vaste fase geëvolueerd zijn. Naar aanleiding van zijn onderzoek slaagde hij erin om een mathematische model te ontwikkelen waarmee hij kon beschrijven en berekenen wat er tijdens een faseovergang gebeurt. Door extreem gekoelde gassen, die bijna naar een vloeibare vorm overgaan, met laserstralen te belichten, zagen de onderzoekers van de ULB hoe niet alle atomen en hun elementaire deeltjes op dezelfde manier reageerden, precies wat Wilson in zijn theoretisch model had beschreven.
Nu gaan ze een stap verder en gaan ze aan de slag met materie in die nieuwe agregatietoestand, waaruit nieuwe technologieën en toepassingen kunnen ontstaan.