Image default
EconomieInstellingenSamenlevingtelex

Brusselse bevolkingsaantallen volgen internationale stedelijk trend

Een onderzoek naar vruchtbaarheid en het voortplantingsgedrag van de Brusselaars geeft aan dat de bevolking zoals elders in Europa veroudert, met een relatief klein aantal kinderen per gezin van 2,1 per vrouw. Dat is amper genoeg om het bevolkingsaantal op peil te houden.

Vruchtbaarheid en voorplanting kunnen zeer sterk verschillen binnen de Brusselse bevolking. Geografisch onderzoek bevestigt onder meer een hogere vruchtbaarheid in de kansarme sociaal-economische klassen, die echter onder de drempel voor generatievernieuwing blijft. Dat geldt des te meer omdat in de periode van de studie (2006-2010) het gemiddelde aantal kinderen per vrouw tijdelijk is gestegen in Brussel en in heel Noordwest-Europa. In de jaren 2010 is de vruchtbaarheid afgenomen door een opvallende daling van de vruchtbaarheid vóór de leeftijd van 30 jaar, zonder dat er een verschuiving van de geboortes naar oudere leeftijden werd waargenomen. Het voortplantingstempo verschilt aanzienlijk naargelang de sociale groep. De contrasten op het gebied van timing zijn overigens meer uitgesproken dan de contrasten op het gebied van intensiteit van de vruchtbaarheid.

De waargenomen sociaal-ruimtelijke verschillen qua vruchtbaarheid in het stadsgebied Brussel worden bevestigd door een vergelijkbare analyse van het stadsgebied Antwerpen. Het Antwerpse stadscentrum kenmerkt zich door een lage en late vruchtbaarheid. De vruchtbaarheid ligt in elke leeftijdscategorie en vooral bij de 20- tot 25-jarige vrouwen hoger in de rest van de stad Antwerpen en in de gemeenten waar vroeger industrieactiviteiten gevestigd waren langs de Rupel. Tot slot hangt de intensiteit van de vruchtbaarheid meer af van de middelste leeftijdscategorieën (25-34 jaar) in het randstedelijke gebied en van de iets hogere leeftijdscategorieën in de welgesteldere voorsteden.

Meer in het algemeen kenmerken de grote stadscentra in heel Europa zich door een lage vruchtbaarheid, ondanks de vrij hoge vruchtbaarheidscijfers bij vrouwen boven de 35 jaar. Een adequate ruimtelijke verdeling maakt het mogelijk om een hogere vruchtbaarheid te onderscheiden, die weliswaar meer afhangt van 30- tot 35-jarige vrouwen in de rand van steden van vergelijkbare omvang als Brussel (Scandinavische hoofdsteden, Amsterdam, Wenen en de Franse en Duitse grote steden). Op intrastedelijke schaal ten slotte kenmerken de kansarme wijken in grote steden (Londen, Parijs, Lyon, Marseille, enz.) zich net als Brussel door hogere vruchtbaarheidscijfers dan de nationale gemiddelden voor elke leeftijdscategorie en door een sterkere spreiding van de vruchtbaarheid rond de gemiddelde moederschapsleeftijd.

Paradoxaal genoeg is er toch een sterke bevolkingsgroei in Brussel. Die groei is het gevolg van grote nationale en internationale migratiestromen.

Het onderzoek werd gepubliceerd in Brussels Studies.

VUB onderzoekt impact corona op zwangere en pas bevallen vrouwen

frans

4 ou 58 cm ? L’impact de la fonte de l’Antarctique sur le niveau des mers divise les spécialistes

Christian Du Brulle

Hypnose en virtual reality moeten stress bestrijden bij in vitro-bevruchting

Christian Du Brulle