Paddenstoelen en schimmels zijn 300 miljoen jaar ouder dan gedacht

Internationaal onderzoek van de Unité de Recherche de Biogéochimie et Modélisation du Système Terre van de ULB, samen met Amerikaanse, Britse en Duitse collega’s, toont aan dat schimmels en zwammen op aarde verschenen omstreeks 810 miljoen jaar geleden, dat is 300 miljoen jaar eerder dan men tot nu dacht. De onderzoekers ontdekten fossiele myceliumdraden in rotsen die tussen 715 en 810 miljoen jaar geleden gevormd werden in de Democratische Republiek Congo. De monsters maken deel uit van de collectie van het Afrikamuseum in Tervuren. Ze zouden zich hebben gevormd in een lagune of een kustmeer.

Vroeger onderzoek naar fossiele schimmels gebeurde door chemische extractie van het fossiele materiaal uit de bedrock, wat tot heel wat contaminatie en foute conclusies leidde. “Die aanpak zorgde voor een chemische desintegratie van het fossiele materiaal, waardoor enkel morfologische analyse nog mogelijk is”, zegt onderzoeksleider Steeve Bonneville (ULB). “Sommige morfologisch details zijn niet exclusief voor één soort, maar komen voor bij verschillende levende organismen, die zelfs niet allemaal tot de schimmels behoren.”

Voor hun studie kruisten de onderzoekers verschillende microscopische moleculaire analysetechnieken: spectroscopie op basis van de straling opgewekt in een synchrotron, onderzoek met fluorescentie en electronenmicrosopisch onderzoek. Die technieken laten toe de fossiele resten te onderzoeken in situ, zonder ze dus uit de rots te extraheren en zonder enige voorbehandeling. Op die manier vonden de onderzoekers chitine, een zeer hard en resistent opperhuidmateriaal van paddenstoelen en schimmels. Ze konden ook aantonen dat ze te maken hadden met eukaryote organismen met een duidelijke celkern.

“Deze ontdekking is belangrijk”, zegt Steeve Bonneville. “Ze noopt ons tot het herbekijken van de chronologie van de evolutie van het leven op aarde. Bij een volgende stap zullen we nog dieper in de tijd gaan zoeken naar micro-organismen, in rotsen die nog ouder zijn, wat ons nog dichter zal brengen bij het ontstaan van het leven op aarde.”