Hoog tijd voor een ecologische transitie, voor het te laat is

Professor Jérôme Dupras, specialist ecologische economie aan de universiteit van Quebec in Canada, is formeel: we moeten de natuur terug integreren in de publieke besluitvorming. Tijdens een bezoek aan Brussel verwees hij daarvoor naar het voorbeeld van Montreal. “In een jaar tijd levert de natuur een toegevoegde waarde van liefst 2,2 miljard aan die stadsregio.”

“Het begrip ecologische economie is voor het publiek soms moeilijk te vatten”, is zijn analyse. “Enerzijds denkt men daarbij aan de wetenschap van het leven, de ecologie en aan de natuur. Anderzijds refereert ze aan de economische wetenschappen, met kosten en baten. In de realiteit is het misschien beter om de discipline te herdopen in socio-economische ecologie of in politieke ecologie, begrippen die meer appelleren aan een collectieve verantwoordelijkheid, met de nadruk op duurzaamheid en op de relatie tussen de mens en zijn natuurlijke omgeving.”

“Nog beter is het om te spreken over de ecologische transitie, waarbij de verwarring door globale veranderingen en de ontwikkelingsnoden van de toenemende demografische druk in rekening worden gebracht, samen met de levenskwaliteit en het welzijn. Het idee is dat die transitie snel genoeg moet plaatsvinden om, in het perspectief van sociale rechtvaardigheid, de ecologische collapse waarin we ons bevinden een halt toe te roepen.”

Er rest ons niet meer veel tijd om de transitie in te zetten. “Het duurt hooguit nog twee decennia voor we the point of no return bereiken voor een aantal factoren die spelen op een planetaire schaal”, vreest de wetenschapper. “Om die transitie tot een goed einde te brengen moet het beleid op een grotere schaal en op verschillende plaatsen op elkaar worden afgestemd, met een grotere coherentie tussen de maatregelen die de verschillende staten los van elkaar nemen. Er is nood aan een evolutie in de mentaliteit bij het bekijken van de economische paradigma. Niet voor niets zijn dit jaar, voor de eerste keer in de geschiedenis, alle vijf de bedreigingen die op het world Economic Forum in Davos voor de wereldeconomie en de mensheid naar voren werden geschoven, van ecologische aard.”

Professor Jérôme Dupras geeft deze week twee publieke lessen aan de Académie royale des Sciences in Brussel in het kader van de Leerstoel van Quebec en georganiseerd door het Belgisch College.